Klimalarda Enerji Etiketi Okuma Rehberi
Günümüzde küresel ısınmanın da etkisiyle yaz ayı hava sıcaklıklarının artması klimaları evimizin temel ihtiyaçlarından biri haline getirmiştir. Pandemi döneminde evde geçirdiğimiz saatler, klimanın önemini hepimize bir kez daha hatırlattı. Bu noktada verimli klima seçmenin ve kullanmanın da önemini daha fazla hisseder olduk.
Klimanızı seçerken verimli modellere yönelmek klima enerji tüketiminizi azaltarak, yatırımınızın karşılığını daha hızlı almanızı sağlayacak çok önemli bir noktadır. Verimli klima kullanmak, elektrik tüketiminizi düşürerek, konfordan ödün vermeden tasarruf etmenizi sağlar.
Peki klimanın ne kadar verimli olduğunu anlamak için ne yapmalıyız?
2013 yılında resmî gazete yayınlanan “Klimaların Enerji Etiketlemesine Dair Tebliğ” e göre evlerimizde kullandığımız her split klimada yanda bir örneği bulunan enerji etiketleri, klima paketlerinin içerisinde veya klimanın sergilendiği satış noktasında klimanın üzerine yapıştırılmış halde bulunması gerekir. Seçim sırasında klimanın ne kadar verimli olup olmadığı bu etiketlere bakarak kolayca anlaşılabilir.
Enerji Etiketi Nasıl Okunmalıdır?
Klimanın sol üst tarafında soğutma verimliliği, sol alt tarafında klimanızın ses seviyesi, sağ tarafta ise ısıtma verimliliği ile alakalı bilgiler bulunur.
Soğutma modu için kapasite ve verimlilik değerleri (Enerji Sınıfları):
Yandaki şekilde, işaretli kısımda bulunan A++ değeri klimanızın soğutma modundaki enerji sınıfını ifade eder.A+++ ‘dan D’ye kadar olan skalada, en yüksek verimliliğe sahip modeller A+++ olarak sınıflandırılırken, en düşük verimliliğe sahip modeller D sınıfında yer almaktadır. Enerji sınıflarının altında bulunan kW: 3.5 değeri klimanın soğutma modundaki kapasitesini, SEER: 7.1 klimanın soğutma modundaki sezonsal verimlilik değerini ifade eder. SEER klima soğutma kapasitesinin, klimanın bir sezon boyunca çektiği ortalama güç tüketimine bölünmesinden oluşan bir değerdir. SEER ne kadar yüksek ise klima o kadar verimli çalışmaktadır. Son olarak kWh/yıl:173 değeri ise klimanın soğutma modu boyunca tükettiği toplam enerji anlamına gelmektedir. Soğutma modunda yıllık enerji tüketimi olarak tanımlanır. Bu değer de ne kadar düşük ise klimanız o kadar verimli çalışmaktadır.
İç ünite ve dış ünite ses güç seviyeleri:
Etiketin sol alt tarafında bulunan kırmızı kutucuğun içindeki 57 yazılı görseli klimanızın iç ortam dB(a) ses gücü seviyesini ifade eder. Bu değer ne kadar düşük ise klimanız okadar sessiz çalışır anlamına gelmektedir. Bu noktada klima kataloglarında bulunan ve ses basıncı seviyesi ile ses gücü seviyesi arasındaki farktan bahsetmek gerekir. Ses basıncı seviyesi klimanıza yatayda 1 m dikeyde 1,5 m mertebesinden ölçülen ses seviyesidir. Ölçülen mesafe markadan markaya değişebilir. Bu nedenle karşılaştırma yapılmak istendiğinde, ölçüm mesafesinin bilinmesi gerekir. Ses güç seviyesi ise klimanızın ürettiği güç seviyesianlamına gelip, karşılaştırma yapılırken baz alınması gereken gerçek ses seviyesidir.
Yine etiketin sol alt tarafında bulunan kutucuğun içindeki 63 yazılı simgesi ise, klimanın dış ünitesinin ses gücünü gösteren değer olup, bu seviye ne kadar düşük ise klimanızın dış ünitesinin o kadar sessiz çalıştığını gösterir.
Isıtma modu için kapasite ve verimlilik değerleri:
Etiketin sağ tarafı klimanın ısıtma enerji verimliliği ve kapasitesini belirten verilerden oluşur. Soğutma modunda olduğu gibi klima enerji verimlilikleri A+++‘dan D’ye kadar sınıflandırılmıştır. Ancak ısıtma modunda klimanın enerji verimlilikleri, klimanın kullanıldığı bölgeye göre çok değişken olduğundan, ısıtma modu kapasite ve verimlilikleri üç bölgeye ayrılmıştır. Bu ayrımı ifade etmek için hem AB hem de Türkiye iklim bölgelerine göre renklendirilmiştir.
Yeşil ile işaretlenen bölge ortalama iklim bölgesi olarak geçer. Bu bölgede dizayn sıcaklığı -10 °C kabul edilerek, kapasite ve verimlilik değerleri belirtilir. Yukarıdaki örnekte, yeşil ile işaretli bölgede klima 3.2 kW kapasiteye sahip iken A+ verimliliğe sahiptir. SCOP:4.1 olarak ifade edilen değer ise yeşil bölgede klimanın verimliliğin, sayısal olarak ifade eden sezonsal verimlilik değeridir ve klimanın kapasitesinin, klimanın ısıtma sezonu boyunca kullandığı ortalama güç tüketimine bölünmesiyle bulunur. Bu değer ne kadar yüksek ise klimanız o kadar verimlidir. kWh/yıl :1093 değeri ise, klimanızın yeşil bölgede bir ısıtma sezonu boyunca kullanıldığında ne kadar enerji tükettiğini gösteren değer olup, ne kadar düşük ise klimanızın o kadar verimli çalıştığını gösterir.Mavi ile renklendirilen bölge soğuk iklim bölgesidir. Bu bölgede klimanın dizayn sıcaklığı -22 °C kabul edilerek, kapasite ve verimlilik değerleri belirtilir. Yukarıdaki görüldüğü üzere mavi bölgede klimanın ısıtma modunda enerji sınıfı B olarak etiket okunabilir. Son olarak turuncu ile işaretli bölge sıcak iklim bölgesi olarak geçmekte ve Türkiye’nin kıyı kesimlerini ifade etmektedir. Bu bölgede yukarıdaki örnekteki gibi etiketi, klima kapasitesi 3.3 kW,verimlilik sınıfı A+++, sezonsal verimlilik değeri (SCOP) 5.2 ve klimanın ısıtma sezonu boyunca tükettiği enerjiyi 888 kWh/yıl olarak okumak mümkündür.
Verimli Klima Seçmenin İpuçları:
2013 yılında resmî gazete yayınlanan “Klimaların Enerji Etiketlemesine Dair Tebliğ’e göre klimaların enerji etiketlemesi kriterleri aşağıdaki gibi belirlenmiştir. Örneklerden de görüldüğü üzere klimanın enerji sınıfı soğutma için farklı, ısıtma için farklı olabilir. Bu yüzden klima alırken klimanın hangi bölgede kullanılacağı, ısıtma için kullanılıp kullanılmayacağı önem taşır.
Verimliliği karşılaştırırken yalnızca A++, A gibi harfsel gösterime değil, aynı zamanda soğutma modu için SEER değerini, ısıtma için SCOP değerini karşılaştırmak ve klimanın kullanılacağı bölgeye belirlemek oldukça önemlidir.
Yukarıdaki tablodan örneğin; A++ için SEER değerinin 6.1 ile 8.5 arasında, SCOP değerinin 4.6 ile 5.1 arasında herhangi bir değerde olabileceği anlaşılmaktadır. Bu yüzden SEER ve SCOP değerlerini sayısal olarak da klima seçim kriterleri arasına koymak, doğru klimayı seçmek için büyük önem taşır. İki farklı A++ klima arasında seçim yaparken SEER ve SCOP değerleri yüksek olan klimayı seçmek, elektrik tüketiminizi düşürerek aile bütçeniz için tasarruf sağlayacaktır.